MANRU
Gdzie?Ignacy Jan Paderewski MANRU
Realizatorzy
ReżyseriaLaco Adamik
Kierownictwo muzyczneMaciej Figas
ScenografiaMilan David
ChoreografiaJanina Niesobska
Przygotowanie chóruHenryk Wierzchoń
autor plakatuWiesław Wałkuski
Premiera opery "Manru" w październiku 2006 r., przedtem w bydgoskiej operze nie granej ,była symboliczną "klamrą" zamykającą dokonania artystyczne w jej 50.letniej historii , zwieńczeniem wieloletnich starań o piękny teatr operowy dla Pomorza i Kujaw oraz podziękowaniem środowisku muzycznemu i społeczeństwu Bydgoszczy .Był to znakomity moment do przypomnienia dzieła stanowiącego uwieńczenie drogi twórczej Paderewskiego i jedynej w jego dorobku kompozytorskim opery.Muzyka pisana pod wpływem dramatów muzycznych Wagnera zawiera szczególnie imponujące partie symfoniczne orkiestry, piękne partie wokalne. Paderewski włączył do partytury także elementy folklorystyczne : tańce góralskie i motywy cygańskie.
Temat libretta zaczerpnięty został z powieści J.I.Kraszewskiego "Chata za wsią".Literacki CyganTumry nosi w operze imię Manru, które-jak pisał Alfred Nossig do Ignacego Jana Paderewskiego- "jest najbardziej ponurym, cygańskim i operowym".
Ignacy Jan Paderewski mówił w 1902 r. na spotkaniu z przedstawiecielami prasy w Nowym Jorku: "Wybór tematu umożliwił mi wprowadzenie dużej dozy liryzmu do libretta i pod tym względem wzorowałem się ,jak to się określa,na metodzie włoskiej.Sądzę, że nowość "Manru" polega na tym,że w odróżnieniu od zwykłej romantycznej historii,jej temat został osnuty na tle konfliktu między dwiema rasami, Słowianami i Cyganami. Temat jest zresztą na wskroś muzyczny".
Autorem przekładu libretta jest Roman Kołakowski.
Streszczenie :
Ulana, wiejska dziewczyna, wychodzi za mąż za Cygana Manru, który porzucił dla niej cygański tabor i osiadł we wsi. Mieszkają oboje w chacie za wsią, której mieszkańcy odnoszą się do wrogo.Ich miłość narażona jest na ciężkie próby : odrzucenie przez społeczności, z których się wywodzą , nędzę i rosnący brak porozumienia. Ulanę ściga nieprzejednany gniew matki (Jadwiga)i pogarda sąsiadów, Manru zaś namawiany jest przez Cyganów, by wrócił do swobodnego życia włóczęgi. Wiejski znachor ,równiez pogardzany przez mieszkańców wsi,karzeł Urok, zakochany w Ulanie, przyrządza na jej prośbę napój miłosny Ulana liczy ,że jego działanie podtrzyma małżeńskie uczucia Manru. Jednak ten , urzeczony brzmieniem skrzypiec, na których gra Cygan Jagu ,ostatecznie podąża za taborem i wiąże się z Cyganką Azą. Opuszczona także przez ukochanego Ulana odbiera sobie życie. Na wiarołomnym Manru mści się zrozpaczony Urok i , strącając Cygana w przepaść, woła do nieżyjącej już dziewczyny :"Weź, jest twój".